Lab05

Lab05 [Linux - skrypty powłoki]

1. Zapoznać się z podstawowymi konstrukcjami języka powłoki, oraz z grupowaniem komend w plikach (skryptach):

• konstrukcje: for, case, if, while, until;
• używanie zmiennych;
• wywoływanie skryptów z argumentami;
• korzystanie ze zmiennych środowiska;
• sprawdzanie statusu zakończenia poleceń skryptów;
• używanie znaków specjalnych ; & ( ) ^ < > ’ ‘ " nowa linia tabulator spacja
• funkcje w skryptach;
• wywoływanie innych programów ze skryptów;
• śledzenie wykonywania skryptów — polecenie set
• polecenie test
• dodatkowe polecenia: tty, id, logname, basename, dirname, ...
• inne przydatne programy: awk, sed, ...

1. Podstawowe konstrukcje języka powłoki:

   • Pętle i warunki:

     • for, while, until – iteracje.
     • if, case – warunki.

   • Zmienne: Tworzenie, przypisywanie (zmienna=wartość), użycie ($zmienna).
   • Wywoływanie skryptów z argumentami: Dostęp przez $1, $2, ...
   • Zmienne środowiska: Użycie np. $PATH, $USER.
   • Status zakończenia: $? – kod wyjścia ostatniego polecenia.

2. Znaki specjalne:

   • ; – separacja poleceń.
   • & – uruchomienie w tle.
   • () – grupowanie poleceń.
   • < / > – przekierowania wejścia/wyjścia.
   • Cudzysłowy:
   • " – interpretacja zmiennych.
   • ' – dosłowny tekst.
   • nowa linia - \n
   • tabulator - \t
   • spacja - \s

3. Funkcje w skryptach:

   funkcja() {
      polecenia
   }

4. Śledzenie wykonywania:

   • set -x – śledzenie poleceń podczas ich wykonywania.
   • set +x – wyłączanie śledzenia.

5. Polecenie test:

   • Sprawdzanie warunków:

     • pliki: -e (istnieje), -f (jest plikiem), -d (jest katalogiem), ...
     • liczby: -eq (równe), -ne (różne), -lt (mniejsze), ...
     • łańcuchy: = (równe), != (różne), -z (pusty), ...

6. Dodatkowe polecenia:

   • tty – nazwa terminala.
   • id – informacje o użytkowniku.
   • logname – login użytkownika.
   • basename, dirname – operacje na ścieżkach plików.

7. Programy awk, sed:

   • awk – przetwarzanie danych.
   • sed – edycja tekstu w strumieniu.

2. Zmienić znaki zachęty na dowolne inne oraz udostępnić je powłokom potomnym.

PS1="[\u@\h \W]\$ " # [użytkownik@host katalog]$
export PS1

3. Dokonać następujących zmian w pliku .bash_profile (.profile):

• (a) zmienić wartości znaków zachęty na dowolny;
• (b) wyświetlić aktualną datę i godzinę;
• (c) wygenerować komunikat powitalny.

# otwarcie pliku .bash_profile
nano ~/.bash_profile

# edycja pliku .bash_profile
PS1="[\u@\h \W]\$ " # [użytkownik@host katalog]$
export PS1
echo "Data: `date`"
echo "Witaj w systemie `uname -s`"

4. Napisać skrypt, który będzie sprawdzał składnie argumentów wywołania, zwracając kod wyjścia równy 0, jeżeli był argument lub kod wyjścia 1, jeśli nie było argumentu.

4.sh

5. Napisać skrypt o nazwie szukaj, wykorzystujący polecenie find, w sposób przyjazny dla użytkownika. Argumentem skryptu ma być nazwa pliku do wyszukania, np.:

$ szukaj plik
$ /home/user1/bin/plik

5.sh

6. Zmodyfikować skrypt szukaj utworzony w poprzednim zadaniu tak, aby dał użytkownikom opcję umożliwiającą podanie katalogu od którego rozpocząć poszukiwania, użyj składni: szukaj plik [katalog], np.:

$ szukaj plik /home/user1

Skrypt powinien sprawdzać:

• (a) liczbę argumentów (jeśli nie podano nazwy katalogu, przeszukiwanie ma rozpocząć się od katalogu bieżącego);
• (b) istnienie podanego katalogu (jeżeli nie istnieje, wyświetlić komunikat o błędzie i zakończyć).

6.sh

7. Napisać funkcję, która po wywołaniu będzie pytała, czy użytkownik chce zmienić PS1 lub PS2 (znaki zachęty). Jeżeli użytkownik nie życzy sobie zmiany znaku zachęty, powinien wcisnąć <RETURN>, jeżeli chce go zmienić, powinien wpisać jego nową wartość.

7.sh

8. Napisać skrypt datapl wyświetlający datę pobieraną z systemu, w języku polskim np.:

$ datapl
Poniedziałek, 3 styczeń 2005

8.sh

9. Zmodyfikować skrypt z poprzedniego zadania tak, aby można było wyświetlać datę w różnych formatach, w zależności od podanego przełącznika:

• -d — długa data np.: Poniedziałek, 3 styczeń 1999
• -k — krótka informacja, np.: 1999-01-03

9.sh

10. Napisać program kopier, kopiujący zawartość jednego katalogu do innego. Skrypt powinien pytać się o katalog źródłowy, następnie o katalog docelowy i skopiować wszystkie pliki. Następnie należy zmodyfikować skrypt tak, aby kopiował wraz z podkatalogami.

10.sh

11. Napisać skrypt listing, wyświetlający zawartość podanego katalogu, dodając informację o typach plików, np.:

$ listing
tmp -katalog
Mail -katalog
list.txt -plik
.profile -plik
$ _

11.sh

12. Napisać skrypt size, który wyświetli, dla podanego katalogu, ilość zajmowanego miejsca przez każdy z podkatalogów w kB np.:

$ size
tmp 400 kB
Mail 38 kB
$ _

12.sh

13. Napisać skrypt, zmieniający wszystkie nazwy plików zawierające wielkie litery na małe.

13.sh

14. Napisać skrypt wyświetlający listę procesów podanego użytkownika.

14.sh

15. Napisać skrypt sprawdzający, czy w systemie istnieją użytkownicy nie posiadający hasła. Po znalezieniu takiego użytkownika skrypt powinien wysłać do niego list z informacją.

15.sh

16. Zmienić skrypty konfiguracyjne tak, aby w każdy wtorek system przypominał użytkownikowi o zajęciach z systemów operacyjnych. Jeżeli użytkownik zaloguje się w trakcie zajęć komunikat powinien informować, że zajęcia już trwają.

16.sh

17. Napisać skrypt wyświetlający wszystkie pliki o rozszerzeniu conf, które zaczynają się od a, b, c lub d i znajdują się w katalogu /etc. Wydruk ma być w postaci:

Plik1 : /etc/asound.conf
Plik2 : /etc/cas.conf
Plik3 : /etc/cups.conf

17.sh

18. Napisać skrypt wykonujący kopię zapasową danego katalogu. Kopie powinny znajdować się w katalogu kopie_projektow. Każda nowo utworzona kopia ma znajdować się w odrębnym katalogu o nazwie zawierającej datę wykonania kopii. Skrypt ma sprawdzać czy katalog z kopiami istnieje. Jeżeli nie, to skrypt ma utworzyć taki katalog. Katalog do archiwizacji ma być podany jako parametr wejściowy. Skrypt ma również sprawdzać poprawność składni wywołania.

18.sh

19. Napisać skrypt dokonujący operacji arytmetycznej na dwóch argumentach. Możliwe do wykonania operacje powinny obejmować: dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie. Argumenty powinny zostać podane do skryptu jako parametry wejściowe. Wywołanie skryptu powinno wyglądać w podany sposób. Skrypt powinien kontrolować liczbę podanych parametrów i wypisywać odpowiednie komunikaty na ich brak:

• (a) w przypadku braku pierwszego parametru: „Brak parametrów wejściowych”,
• (b) w przypadku braku drugiego parametru: „Brak operatora”,
• (c) w przypadku braku trzeciego parametru: „Brak drugiego argumentu”. Skrypt powinien działać tak długo, aż użytkownik nie wyrazi chęci zakończenia obliczeń.

skrypt 2 + 3

19.sh

20. Za pomocą polecenia awk wyznaczyć średnie ocen punktowych studentów z kolokwiów. Dane zapisane są w pliku tekstowym i mają strukturę:

student kolokwium1 kolokwium2 ... kolokwium
1 85 67 ... 76
2 67 56 ... 89
.
.
.
m 45 78 ... 99

20.sh

21. Napisać skrypt sprawdzający czy system wykorzystuje pamięć wirtualną. Jeżeli tak to podaje informację o rozmiarze pamięci wirtualnej.

21.sh

22. Napisać skrypt czyszczący pamięć podręczną. Wskazówka: wykorzystać plik drop caches. Rozszerzyć funkcjonalność skryptu na czyszczenie innych elementów systemu, np. buforów, czy pamięci wirtualnej.

22.sh

23. Napisać skrypt sprawdzający temperaturę pracy procesora. Jeśli jest ona większa niż podany przez użytkownika próg to skrypt powinien informować o tym fakcie użytkownika.

Wskazówka: wykorzystać polecenie sensors. Rozszerzyć funkcjonalność skryptu na sprawdzanie temperatury pracy innych urządzeń.

23.sh